Droga do uzyskania certyfikatu psa asystującego jest długa, ale warta wysiłku. Proces zaczyna się od kontaktu z organizacją szkolącą i oceny Twoich predyspozycji. Następnie czeka Cię dobór odpowiedniego czworonoga i około 2-letni okres szkolenia. To spory wydatek – nawet 30 tysięcy złotych, ale PFRON oferuje częściowe wsparcie finansowe. Szczegóły certyfikacji krok po kroku.
Kwalifikacja wstępna
Proces uzyskania certyfikatu psa asystującego rozpoczyna się od nawiązania pierwszego kontaktu z wybraną fundacją. Osoby z niepełnosprawnością potwierdzoną odpowiednim orzeczeniem mogą ubiegać się o psa asystującego. W przypadku osób niepełnoletnich wymagana jest zgoda opiekunów prawnych.
Niezbędne dokumenty do złożenia:
- Aktualne orzeczenie o niepełnosprawności
- Dokumentacja potwierdzająca stabilną sytuację mieszkaniową i finansową
- Zaświadczenie o braku przeciwwskazań zdrowotnych
- Deklaracja gotowości do uczestnictwa w szkoleniu
Ocena predyspozycji kandydata
Na pierwszym spotkaniu kwalifikacyjnym kandydat spotyka się z komisją złożoną z trenera psów, psychologa i przedstawiciela organizacji. Oceniane są zarówno potrzeby osoby niepełnosprawnej, jak i predyspozycje do opieki nad psem asystentem.
Pierwszeństwo w otrzymaniu psa asystującego mają:
- Osoby aktywne, samodzielnie załatwiające swoje sprawy
- Studiujące lub pracujące
- Zaangażowane społecznie
- Prowadzące samodzielnie gospodarstwo domowe
Przeciwwskazania do otrzymania psa pomocnika:
- Silna alergia na sierść
- Poważne zaburzenia psychiczne uniemożliwiające opiekę nad zwierzęciem
- Brak możliwości zapewnienia odpowiednich warunków
Komisja dokładnie weryfikuje warunki mieszkaniowe kandydata oraz jego możliwości finansowe. Bardzo istotnym elementem jest również ocena wsparcia ze strony rodziny i najbliższego otoczenia.
Dobór odpowiedniego psa
Wybór odpowiedniego psa asystującego opiera się na szczegółowej analizie potrzeb osoby niepełnosprawnej. Organizacje szkolące zwracają szczególną uwagę na dopasowanie psa pod względem temperamentu, wielkości i predyspozycji do wykonywania określonych zadań.
Najczęściej wybieranymi rasami są:
- Labrador Retriever
- Golden Retriever
- Border Collie
- Owczarek niemiecki
Te rasy szczególnie dobrze sprawdzają się w roli psów asystujących ze względu na ich łagodne usposobienie, inteligencję i chęć do pracy. Psy te muszą być spokojne, inteligentne i łatwo przystosowywać się do nowych sytuacji. Chętnie przyswajają nowe umiejętności i są niezwykle oddane swoim opiekunom.
Czas oczekiwania na odpowiedniego psa wynosi zazwyczaj od 6 do 12 miesięcy. Okres ten może się wydłużyć w zależności od specyficznych wymagań i dostępności przeszkolonych psów.
Proces szkolenia
Szkolenie psa asystującego to długotrwały i kosztowny proces, który trwa około 2 lat i wiąże się z kosztem 20-30 tysięcy złotych. Szkolenie składa się z trzech głównych etapów:
- Weryfikacja podstawowa:
- Sprawdzenie cech wrodzonych szczeniaka
- Ocena czy pies nie jest lękliwy
- Weryfikacja predyspozycji do szkolenia
- Szkolenie ogólne i socjalizacja:
- Trwa około 1,5 roku
- Odbywa się w rodzinie tymczasowej
- Obejmuje naukę podstawowych komend
- Intensywna socjalizacja z ludźmi i zwierzętami
- Nauka chodzenia na luźnej smyczy
- Trening posłuszeństwa
- Specjalizacja:
- Nauka konkretnych zadań dostosowanych do potrzeb przyszłego właściciela
- Praca z osobą niepełnosprawną pod okiem trenera
- Przygotowanie do egzaminu certyfikującego
Po zakończeniu szkolenia pies musi zdać egzamin potwierdzający jego umiejętności i otrzymać odpowiedni certyfikat, który umożliwi mu pracę z osobą niepełnosprawną.
Certyfikacja i dokumentacja
Certyfikat psa asystującego jest kluczowym dokumentem, który musi zawierać następujące informacje:
- Miejsce i datę wydania
- Numer i datę wpisu do rejestru prowadzonego przez Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych
- Rasę, imię oraz datę urodzenia psa
- Imię i nazwisko osoby niepełnosprawnej, której pies będzie służył
- Podstawę prawną wydania certyfikatu
- Pieczęć i podpis podmiotu wydającego certyfikat
Pies asystujący musi być odpowiednio oznakowany:
- Powinien być wyposażony w uprząż
- Na uprzęży musi być widoczny napis „pies asystujący”
- Nie musi być prowadzony na smyczy ani nosić kagańca
Prawa i obowiązki właściciela
Osoba niepełnosprawna z psem asystującym ma prawo wstępu do wszystkich obiektów użyteczności publicznej, w tym:
- Budynków administracji publicznej
- Placówek oświatowych i kulturalnych
- Obiektów handlowych i gastronomicznych
- Środków transportu publicznego
- Parków narodowych i rezerwatów przyrody
- Plaż i kąpielisk
Właściciel psa asystującego ma następujące obowiązki:
- Posiadanie przy sobie certyfikatu i zaświadczenia o szczepieniach
- Dbanie o dobrostan psa i jego odpowiednie oznakowanie
- Ponoszenie pełnej odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa
Finansowanie i wsparcie
PFRON zapewnia następujące formy wsparcia finansowego:
- Finansowanie kosztu wydania certyfikatu do kwoty 630 zł
- Możliwość uzyskania dofinansowania na zakup i szkolenie psa poprzez konkursy i programy
Całkowite koszty związane z psem asystującym obejmują:
- Zakup psa (około 2000 zł)
- Szkolenie (około 30 000 zł)
- Bieżące utrzymanie (karma, opieka weterynaryjna, akcesoria)
Właściciel psa asystującego może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, która w skali roku wynosi do 2280 zł na utrzymanie psa. Koszty te obejmują wydatki na karmę, leki, szczepienia, wizyty weterynaryjne oraz niezbędne akcesoria.